Bu bölümde Tuna Yayıncılık 4. Sınıf Sosyal Bilgiler kitabındaki “Yapınız” başlıklı etkinliklerin cevapları yer almaktadır.
Sayfa 15’teki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Resmî kimlik belgenizdeki bilgilerden hareketle kişisel kimliğinize ilişkin çıkarımlarda bulununuz ve çıkarımlarınızı aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.
• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyım.
• TC kimlik numaram ……………………………………
• ……………………… tarihinde doğdum.
• Doğum yerim …………….………’dir.
• Annemin adı ……………., babamın adı …………………
Sayfa 67’deki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Aşağıda Ender’in tepeden görünüşünü ve durduğu yerde öğle vakti oluşan gölgesini görüyorsunuz. Gölgesinden hareketle Ender’in çevresindeki mekânlara gitmek için hangi yönlerde ilerlemesi gerektiğini belirleyiniz. Elde ettiğiniz sonuçlara göre cümlelerdeki noktalı yerleri doldurunuz.
Not: Burada yönleri belirlemek için gölgeden yararlanıyoruz. Türkiye’de (kuzey yarım kürede) öğle vakti gölgemiz kuzeyi gösterir. Gölge kuzeyi gösterdiğine göre arkası güney, (bize göre) sağ taraf doğu, sol taraf da batı olur.
- Ender futbol sahasına gitmek için önce …batı… daha sonra da …güney… yönünde ilerlemelidir.
- Ender okula gitmek için önce …kuzey…, daha sonra da …doğu… yönünde ilerlemelidir.
- Ender büfeye gitmek için önce …batı…, daha sonra da …kuzey… yönünde ilerlemelidir.
- Ender eve gitmek için önce …güney…, daha sonra da …doğu… yönünde
ilerlemelidir.
Sayfa 71-72’deki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinde geçen beşerî ve doğal unsurların neler
olduğunu metnin sonunda verilen noktalı yerlere yazınız.
CEVAP: Metindeki doğal ve beşeri unsurlar aşağıdaki gibidir.
Sayfa 82’deki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.
- Yukarıdaki fotoğraflarda hangi doğal afetleri görüyorsunuz?
Cevap: Deprem, fırtına, heyelan (toprak kayması), hortum. - Yaşadığınız yerde bu doğal afetlerin hangileriyle karşılaşıyorsunuz?
Cevap: Bu sorunun cevabı yaşadığımız şehir ve bölgeye göre değişir.
Doğal afetler ve sıklıkla görüldüğü bölgeleri şu şekilde belirtebiliriz.
Sel: Karadeniz Bölgesi, Marmara, Ege.
Heyelan: Karadeniz Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi
Çığ: Doğu Anadolu Bölgesi.
Deprem: Ege, Marmara, Karadeniz, Doğu Anadolu başta olmak üzere ülkemizin birçok yeri deprem bölgesidir.
Hortum: Akdeniz özellikle Antalya ve Mersin illeri.
Fırtına: Marmara, Ege, Karadeniz bölgelerinde fırtına çok görülür. Başlıca iller ise Balıkesir, İzmir, Konya, Kayseri, - Yaşadığınız yerde fotoğraflarda görülenler dışında başka doğal afetler
yaşanıyor mu? Yaşanıyorsa bu doğal afetler hangileridir?
Cevap: Fotoğraftakiler dışındaki doğal afetler şunlardır: Sel, çığ, volkan patlaması, tsunami. orman yangını.
Sayfa 94’teki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Kullandığınız ve çevrenizde gördüğünüz teknolojik ürünleri düşününüz. Bu
ürünleri kullanım alanlarına göre gruplandırarak her gruba bir ad veriniz. Daha sonra da aşağıdaki tabloda verilen noktalı yerlere grup ve ürün adları ile aynı gruptaki ürünlerin kullanım alanlarını yazınız.
CEVAP:
Sayfa 103’teki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Teknolojinin hayatımıza ve çevremize etkilerinin neler olduğunu düşününüz. Daha sonra da bu konuyla ilgili olarak vereceğiniz örnekleri aşağıdaki tabloya yazınız.
CEVAP:
Sayfa 109’daki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Bisikletin icadı ve zaman içinde geçirdiği değişim konulu bir araştırma yapınız. Araştırma sırasında aşağıdaki soruların cevaplarını arayınız. Ulaştığınız bilgileri ve konu ile ilgili görselleri kullanarak bir sunu hazırlayıp sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
• Bisiklet nerede, ne zaman ve kim tarafından icat edilmiştir?
Cevap: Bisiklet Fransa’da, 1817 yılında, Alman Baron Karl von Drais de Sauerbrun tarafından icat edilmiştir.
• Bisiklet, icadından günümüze gelinceye kadar hangi değişimlere uğramıştır?
Cevap: İlk bisikletlerin pedalı yoktu. Aslında tekerlekli bir koşu makinesi şeklindeydi ve hareketi sürücünün ayaklarını yerden aldığı kuvvetle ittirmesi ile sağlanıyordu. Daha sonra bisiklete pedal eklendi. Pedalın çevrilmesiyle bisiklet hareket ediyordu. Sonra ön tekerleği yüksek olan bisikletler üretilmeye başlandı. Zamanla bisikletlere fren gibi güvenlik aksamları eklendi. Bisiklet ilk başlarda pahalı olmasından dolayı halka ulaşamadı. 1800’lerin sonuna doğru ucuz malzemelerle yapılmaya başlanması ve fabrikaların çoğalmasıyla yaygınlaştı. Daha sonra hız yapabilen yarış bisikleti ve engebeli yollar için üretilen dağ bisikleti gibi özel bisikletler üretilmeye başlandı. Günümüzde elektrikli bisikletler yaygınlaşmaya başlamıştır.
• Bisikletin gelişiminde rol oynayan mucitler ve bilim insanları kimlerdir?
Cevap: Bisikletin gelişiminde rol oynayan mucit ve bilim adamları şunlardır: Thomas McCall, Pierre Michaux, James Starley, John Camp Starley.
• Bu kişilerin bisikletin gelişimine katkıları neler olmuştur?
Cevap:
Thomas McCall: Pedal aksamını bisiklete eklemiştir.
Pierre Michaux: Pedalı kendine özgü bir tarzda geliştirmiştir.
James Starley: Ön tekerleği yüksek bisikleti geliştirmiştir.
John Camp Starley: Bisikleti daha güvenli hale getirmiştir.
• Bisikletin insan hayatında meydana getirdiği değişiklikler neler olmuştur?
Cevap: Bisiklet sayesinde insanlar daha az enerji harcayarak ulaşım imkânına kavuşmuşlardır. Özellikle düz yollarda hızlı ve ekonomik ulaşıma imkân sağlamıştır. Ayrıca motosikletin geliştirilmesine de öncülük etmiştir. Ulaşımda ve yük taşımada at/eşek kullanımının azalmasına sebep olmuştur.
• Bisikletin gelecekte uğrayabileceği değişiklikler neler olabilir?
Cevap: Aslında insan gücüyle hareket eden bisikletlerde gelişimin sonuna gelinmiştir. Bundan sonraki süreçte bisikletler drone gibi araçlarla melezleşebilir. Uygun enerji kaynaklarının geliştirilmesiyle gelecekte gökyüzünde uçan bisikletler yani bir nevi kişisel helikopterler görebiliriz.
Sayfa 118’deki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
İnternet araştırması yaparak teknolojinin yanlış kullanımının insanlara ve
doğaya verdiği zararları anlatan bir haber bulunuz. Haberi sınıfınızda arkadaşlarınızla paylaşıp tartışınız.
Cevap: Kısa bir araştırma ile bu konuda birçok örnek bulabiliriz. Birkaç tanesinin özetini aşağıda bulabilirsiniz.
Örnek 1: Teknolojinin beyni olumsuz etkilemesi
Amerikalı Nörolojist Daniel J. Levitin’e göre teknoloji bağımlılığı insanı verimsiz hale getiriyor.
Sosyal medya, mesajlaşma uygulamaları beyni çok meşgul ediyor. Beynimiz sosyal medyadan ve mesajlaşma uygulamalarından kendisine ulaşan yoğun bildirimlere cevap vermek, haber ve bilgi bombardımanı arasından doğru olanı seçmek isterken çok yoruluyor. Beyni aynı anda birçok işle meşgul olması strese neden oluyor ve bu da yoğunlaşmayı engelliyor. İnsan bir işe yoğunlaşamadığında da verimli çalışamıyor.
Kaynak: Haberturk Gazetesi
Örnek 2: Akıllı telefonların doğaya zararı
Yapılan araştırmalar akıllı telefonların doğaya zannedilenden daha fazla zarar verdiğini ortaya koydu.
McMaster Üniversitesinde yapılan bir araştırma akıllı telefon, bilgisayar, monitör ve sunucuların karbon salınımlarının gün geçtikçe daha da arttığını ve bunun da çevreye olan zararlı etkisini katladığını ortaya çıkardı. Araştırmaya göre 2007’de bu cihazların karbon salınımı dünyadaki karbon salınımının % 1’ini oluştururken bu oran günümüzde % 3’e ulaştı. 2040 yılında ise bu oranın % 14’ler seviyesine ulaşacağı tahmin ediliyor.
Karbon salınımı: Karbon ve türevi gazların atmosfere karışması demek. Ve bu da atmosferin doğal yapısını bozarak iklim değişikliklerine özellikle de küresel ısınmaya sebep oluyor.
Kaynak: Sabah Gazetesi
Örnek 3: Yüksek Hızlı Tren kuş sürüsüne çarptı
Teknoloji bazen insanın bencilliği ve dikkatsizliği nedeniyle diğer canlılara zarar verebiliyor. Buna bir örnek YHT treninin kuş sürüsüne çarpması ile ortaya çıktı. Ankara-Eskişehir hattının işletmeye açılma sürecindeki test sürüşü sırasında hızlı tren kuş sürüsüne çarparak çok sayıda kuşun ölümüne sebep oldu. Uzmanlar tren yolu güzergahı seçiminde daha dikkatli olunabileceğini ve bazı düzenlemelerle kuş ölümlerinin önüne geçilebileceğini belirtiyorlar.
Kaynak: “YHT kuş sürü” araması yaparak haberlere ulaşabilirsiniz.
Sayfa 122’deki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Ailenizle şehirler arası bir yolculuk yaptığınızı düşününüz. Otomobiliniz yolda arızalanıyor. Yakınlarda ne bir dinlenme tesisi ne de bir yerleşim yeri var. Geceyi orada geçirmek zorunda kalıyorsunuz. Böyle bir durumla karşılaşacağınızı bilseydiniz ve yola çıkmadan önce yanınıza aşağıda fotoğraflarını gördüğünüz ürünlerden üç tanesini alma hakkınız olsaydı hangilerini alırdınız? Neden?
Cevap: Su, börek ve battaniyeyi alırdım. Çünkü bunlar yaşamsal ihtiyaçlarımızı karşılar. Su, beslenme ve barınma ihtiyacı önceliğimizdir.
Sayfa 124’teki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Seda, Sıla ve Selçuk üç kardeştir. Babalarından Seda gitar, Sıla ayakkabı, Selçuk ise uzaktan kumandalı bir araba almasını istemektedir. Ancak ailenin bütçesi çocuklardan yalnızca birinin isteğini karşılayabilecek durumdadır.
Sizce baba, çocuklarından hangisinin ihtiyacına öncelik vermelidir? Neden? Sınıfınızda tartışınız.
Cevap: Gitar ve uzaktan kumandalı araba eğlence ihtiyacını gidermeye yöneliktir. Ancak ayakkabı giyinme ihtiyacını karşılar. Giyinme ihtiyacı beslenme ve barınma gibi temel ihtiyaçlardandır. Aile bütçesi hepsini karşılamaya yetmediğinden bunlar arasında tercih yapılacaksa ayakkabı tercih edilmelidir.
Elbette ki Seda kendisi için gitarın, Selçuk da uzaktan kumandalı arabanın önemli olduğunu söyleyeceklerdir. Ancak önemli olması ertelenemeyeceği anlamına gelmez. Eğlence ihtiyacı ertelenebilir, giyinme ihtiyacı ertelenmez.
Sayfa 125’teki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Aşağıda insanların istek ve ihtiyaçlarıyla ilgili bazı cümleler verilmiştir. Cümleleri okuyunuz ve doğru olduğunu düşündüklerinizin başına “D”, yanlış olduğunu düşündüklerinizin başına ise “Y” yazınız.
Çalışmanızın sonunda maddeleri yanlış ya da doğru olarak değerlendirmenizin nedenlerini açıklayınız.
Sizinle aynı fikirde olmayan arkadaşlarınızla konuyu tartışınız.
(Y) 1. İsteklerimiz ihtiyaçlarımızdan daha önemlidir.
(Y) 2. İhtiyaçlar kişilere göre değişiklik gösterebilir.
(D) 3. Kitap okumak, gezmek, eğlenmek isteklerimizden bazılarıdır.
(Y) 4. İsteklerimizi karşılayamazsak yaşayamayız.
(Y) 5. Ayakkabımız yırtıldığında yeni bir ayakkabı almak istektir.
(D) 6. İsteklerin önem sırası kişiye göre değişebilir.
(Y) 7. İhtiyaçlarımız bir kez karşılandıktan sonra bir daha ortaya çıkmaz.
(D) 8. İhtiyaçlarımızı karşılayamazsak acı, üzüntü ve kaygı duyarız.
(D) 9. Saatimiz varken yeni bir saat almayı düşünmek istektir.
(Y) 10. İhtiyaçlarımızın şiddeti her zaman aynıdır.
(D) 11. Sarı renkli MP3 çalara sahip bir öğrenci aynı tipte beyaz renkli yeni
bir MP3 çalar aldığında fayda-maliyet dengesini sağlamamış olur.
Sayfa 126’daki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Aşağıda bazı ekonomik faaliyetlerle ilgili fotoğraflar görüyorsunuz. Fotoğrafları inceleyiniz ve bu faaliyetlerin neler olduğunu noktalı yerlere yazınız.
Cevap:
Sayfa 135’teki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Evinizde kullandığınız gıda ve temizlik ürünlerinden beş tanesini seçiniz. Bu ürünlerin adlarını ve hangi ülkede üretildiğini, ambalajının geri dönüştürülebilir malzemelerden yapılıp yapılmadığını ve üzerlerinde TSE, CE, ISO gibi kalite ve güvenlik işaretlerinden hangilerinin bulunduğunu tablodaki yerine yazınız.
Cevap:
Sayfa 136’daki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
Giysi etiketini inceleyiniz ve etiketteki sembollerin anlamlarıyla ilgili bir araştırma yapınız. Daha sonra aşağıdaki tabloya sembollerin şeklini çizip anlamlarını yazınız.
Cevap:
Sayfa 148’deki “Yapınız” etkinliğinin cevabıdır.
“Biz dünyayı atalarımızdan miras değil çocuklarımızdan emanet aldık.” sözünü duymuşsunuzdur. Bu söz ile verilmek istenen mesajın ne olduğuyla ilgili kısa bir metin yazınız.
Cevap: İnsanlar genellikle dünyayı atalarından miras olarak aldıklarını düşünürler. Miras babadan/atadan kalır ve insan mirası istediği gibi harcayabilir. Oysa dünyayı daha çok kendimizden sonraki nesle yani çocuklarımıza bırakacağımız bir emanet olarak görmemiz gerekir. Çünkü emanet, korunması gereken bir şeydir. İnsanlar kendilerine bırakılan emaneti korur ve günü gelince sahibine iade ederler. Bu nedenle dünyaya bakışımız miras değil emanet gibi olmalıdır. Bu bakış açısına sahip olursak dünyayı korur, kollar ve bozmadan hatta aldığımızdan daha iyi bir şekilde çocuklarımıza bırakabiliriz.
Bir yanıt bırakın