Fen Bilimleri SDR İpekyolu 5. Ünite Aydınlatma ve Ses Teknolojileri 2. Bölüm Geçmişten Günümüze Ses Teknolojileri

1. Çevremizde hangi ses kaynaklarının bulunduğunu bir liste hâlinde yazalım.
Cevap: Çevremizdeki ses çıkaran her şey birer ses kaynağıdır. Bunlar canlı veya cansız ya da doğal veya yapay olabilir. Örnek olarak sayabileceğimiz bazı ses kaynakları şunlardır.

• İnsan
• Kedi
• Köpek
• Kuş
• Araba
• Televizyon
• Telefon
• Radyo
• Elektrikli süpürge
• Müzik aletleri
• Akarsu
• Rüzgâr
• Deniz dalgası

2. Yaşadığımız ortamlardaki sesleri dinleyelim. Bu seslerden hangilerinin bizleri rahatsız ettiğini arkadaşlarımızla tartışalım.
Cevap: Yaşadığımız ortamda bazı sesler bizi rahatsız eder. Bunlar genellikle yüksek seslerdir. Örneğin matkap sesi, motorlu testere sesi, araç kornaları, elektrikli süpürge sesi, motosiklet sesi, inşaatlardan ve çalışma alanlarından gelen takırtılar bizi rahatsız edebilir. Aslına bakılırsa eğer biz dinlemiyorsak müzik sesi ve eğer sessiz bir ortam istiyorsak her türlü ses bizi rahatsız edebilir. Fakat rahatsız edici sesler genellikle şiddetli seslerdir diyebiliriz.
Evimizdeki ses çıkaran cihazların (televizyon, radyo, saç kurutma makinesi, elektrikli süpürge vs.) bazılarını çalıştıralım.
a) Bu seslerin bize ve çevremize ne gibi olumsuz etkileri olmaktadır. Aşağıya yazalım.
Cevap: Bu sesler dikkatimizi dağıtır. Bir işe odaklanamayız. Duymamız gereken sesleri duyamayız.
Uzun süre yüksek sese maruz kalan kişilerde bazı sağlık sorunları oluşabilir. Bu sağlık sorunları şunlardır:

• İşitme kaybı
• Kalp atışı, solunum ve kan basıncında bozulma
• Uykusuzluk, migren
• Kalp krizi
• Ülser
• Sinirlilik, tedirginlik

b) Sesten rahatsız olduğumuz mekânlar hangileridir?
Cevap: Dinlenmek istediğimiz ortamlarda sesten rahatsız olabiliriz. Örneğin evimizde. Uyurken ses bizi rahatsız edebilir. Bunun yanında okulda ders sırasında dışarıdan gelen gürültüler dikkatimizi dağıtır. Kütüphane sessiz olunması gereken bir mekândır. Sinema ve tiyatro gibi yerlerde izlediğimiz şeylerin dışındaki sesler bizi rahatsız eder. Ayrıca hastane, cami, mahkeme gibi yerlerde de sessiz olmak gerekir.

c) Ses kirliliğini azaltmak için ne gibi önlemler alınabilir?
Cevap: Ses kirliliğini azaltmak için şunlar yapılabilir:

• Araç kullanımını azaltmak, toplu taşımayı tercih etmek.
• Ev ve iş yerlerinde ses geçirmeyen cam kullanmak.
• Eğlence mekânlarında yüksek sesle müzik çalınmasını engellemek.
• Fabrika gibi gürültüye neden olan kuruluşları şehir dışına taşımak.
• Yeşil alanlar çoğaltılmalıdır.